दलितका कुरा अबको कुनै फिल्ममा उठाउँदिनँ - गायक एस कुमार

काठमाडौ, पुस ८ -

बिरानो यो मन्दिरमा
कुनै दियो बल्दैन
नआऊ मेरो सामु तिमी
मैले छोएको पानी चल्दैन...

गायक बन्ने अठोटसाथ सर्लाहीको कर्मैयाबाट केही वर्षअघि काठमाडौं छिरेको ठिटो यही गीतबाट गायकमा दरिएको थियो । 'रिजन' एल्बममा राम्रा गीत अरू पनि थिए, तर छुवाछूतको सन्दर्भ उठाइएको यो गीतलाई धेरै श्रोताले मन पराए । कतिपयले यसलाई आपmनो सम्झे । यो गीत गायक एस कुमार -सुरेशकुमार परियार) को पनि आपmनै कटु अनुभव थियो । काभ्रेको ढुंखर्कका राम नेपाल त्यहींकी गीता परियारलाई मन पराउँथे । दुवैबीच प्रेम पर्‍यो, विवाह गरे । तर नेपाल परिवारले रामलाई काभ्रेमा टिक्न खान दिएन र दुवै भागेर सर्लाही पुगे । अनि जन्मिए सुरेश । 'तिर्खा,' 'तिमी' र 'नरुने आँखाहरू' जस्ता एल्बम निकालिसकेका एस कुमार केही समययता अभिनेताको परिचय लिएर देश दौडाहा गरिरहेका छन् । उनको पहिलो फिल्म 'बाटोमुनिको फूल' मा पनि छुवाछूतकै कुरा उठाइएको छ, यसलाई पनि सिने पारखीहरूले निकै मन पराएका छन् ।     

  गायकका रूपमा नाम कमाइरहनु भएको थियो । अब अहिले तपाईं नायक बनेको फिल्म पनि चल्यो । संगीत र सिनेमामध्ये कुन विधालाई निरन्तरता दिइरहूँ भन्ने लागेको छ ?

मेरो पहिचान गायक नै हो । अभिनय अहिले आएर सौख बनेको मात्र हो । तर म संगीतबाट बचेको समय मात्रै सिनेमालाई दिन्छु ।

गायक हुनु र अभिनेता हुनुमा के भिन्नता पाउनुभयो ?

गीत आँखा चिम्लेर, भावनामा डुबेर गाउँदा हुन्छ । त्यसमा पर्सनल फिलिङ हाल्न पाइन्छ । सिनेमामा चाहिं डाइरेक्टरले भनेका एक्सन र कटका बीचमा रहेर, त्यसमा पनि आँखा खोलेर भीडमा काम गर्नुपर्छ । मेरो अनुभवमा अभिनय गर्न नेचुरल क्यापासिटी चाहिंदैन, जबकि गायक बन्नका लागि चाहिन्छ । स्वर जन्मँदा नै लिएर आएको हुनुपर्छ । यी दुइटै क्षेत्रका आआपmनै मज्जा छन् । सिनेमा खेल्दा एकै चोटि हजारौंको नजरमा परिंदो रैछ । 

फिल्मको चस्का कसरी लाग्यो ?

मैले नाटकहरूमा पहिलेदेखि नै फाट्टफुट्ट खेल्दै आएको हुँ । मज्जा लाग्थ्यो । फिल्ममा खेल्न पाए हुन्थ्यो भन्ने भइरहेको थियो । त्यो सोचलाई संगीतको खस्कँदो व्यापारले मलजल गर्‍यो । अहिले गीत गाएर बाँच्ने अवस्था छैन । मान्छेहरूले गीत सुनेका बेला ए यस्तो रैछ भन्दिनेसम्म हुन्, आर्थिक प्रतिफल केही छैन । पाइरेसीले संगीतको व्यापारलाई झन् चौपट बनाएको छ । सस्तो भएको छ संगीत । अर्को कुरा, दलित समुदायका समस्याबारेमा चाहेजति आवाज उठ्न सकेको छैन । यसबारे मैले उपन्यास लेखिरहेको थिएँ । उपन्यास सकिएपछि साथीहरूसँग सल्लाह गर्दा फिल्म नै बनाउने कुरा आयो र यता लागियो ।

नायक कसरी बन्नुभयो ?

कथाले दलित मुद्दालाई जोडदार रूपमा उठाएको छ । तिनका समस्याका कुरा बुलन्द पारेको छ । निर्देशक सुरज सुब्बाले मलाई 'तपाईं नै हिरो बन्दा उपयुक्त हुन्छ, कथा सुहाउँदो हुन्छ' भन्नुभयो । मैले एक साता सोचेपछि हिरो हुन ओके गरें । 'बाटो मुनिको फूल' को प्रतिक्रियाले सुरजजीको कुरालाई पुष्टि पनि गर्‍यो । मेरो अभिनयको, भूमिकाको धेरैजसोले तारिफ गरिरहेका छन् । यसबाट झन् च्यालेन्जिङ रोल पाए फिल्ममा खेल्छु भन्ने रहर पलाएको छ ।

ँबाटोमुनिको फूल’ मा दलित समुदायका कुरा कुन उद्देश्यले उठाइएको हो ?

गीतसंगीतमा मैले छुवाछूतकै कुरा उठाएको थिएँ, जुन सफल पनि भयो । त्यति हुँदाहुँदै पनि त्यो पर्याप्त भएन । राजधानीनजिकैका ठाउँमा शिक्ष्ाित मानिएका परिवारले दलित महिलालाई बोक्सीको आरोपमा गुहू खुवाए । यसबाट मलाई के लाग्यो भने मेरा गीतले समाजमा दलितबारे सकारात्मक धारणा बनाउन २५ प्रतिशत मात्रै काम गरेका रहेछन् । दलित दबिएकै रहेछन् । त्यसलाई शत प्रतिशतको नजिक पुर्‍याउन फिल्म नै उपयुक्त हुन्छ भन्ने लाग्यो । तर दलितका कुरा अबको कुनै फिल्ममा उठाउँदिनँ । 'बाटोमुनिको फूल' मार्फत मैले पहल गरें, सकियो । देशको काम के ? यत्रा एनजीओ, आईएनजीओको काम के ?

बाटोमुनिको फूल’ मा दलित युवक र कथित उच्च जातकी युवतीबीचको प्रेमलाई केन्द्रमा राखिएको छ । यो सन्दर्भ तपाईंकै अनुभव हो ?

मेरो भोगाइभित्र पर्दैन त्यो कुरा । हाम्रो समाजमा यस्ता प्रसंग धेरै छन् । 'मैले छोएको पानी चल्दैन...' गीत बजारमा आएपछि धेरैतिरका धेरै भुक्तभोगी युवायुवतीसँग छुवाछूत मुद्दाबारे मेरो कुराकानी भयो । अहिलेका युवायुवती घरबाहिर जातीय छुवाछूत मान्दैनन् । उनीहरूका दलित जातिका साथीभाइसँगै खान्छन्, खेल्छन्, सुत्छन् । तर घरभित्र छुवाछूत मान्नैपर्ने बाध्यता छ । तिनका घरमा रूढिवादी सोच भएका मानिसहरूको बाहुल्य छ । विभिन्न ठाउँमा अन्तरक्रियाका क्रममा धेरै युवायुवतीले मलाई कास्ट सिस्टमका कारण आपmनो प्रेम सफल हुन नसकेको सुनाएका छन् । 

साभार :- कान्तिपुर