महिलाले लगाउँदै आएका परम्परागत गहना लोप हुदै

सल्लेरी सोलुुखुम्बु , १६ जेठ ०७२ , विभेद बिरुद्ध अभियान  ।

समयको परिवर्तनसँगै महिलाले लगाउँदै आएका परम्परागत गहना लोप हुदै गएको छ । बजारमा आएका विभिन्न खालका आधुनिक गहनाले सुनका कण्ठी, चक्की, बुलाकी, ढुङ्ग्री, माडबारी र तिलहरीलगायत परम्परागत गहना अहिले लोपोन्मुख अवस्थामा पुगेका छन् । “बिहेवारीमा होस् वा मगनी बिहे, गाउँमा पुराना गहना लगाउने महिला कमै मात्र भेटिन्छन्” नेचा बेतघारी– ६ सोलुखुम्बुका जितबहादुर विकले भन्नुभयो । 

गरगहना लगाएर पुरानो संस्कृतिमा सजिएकी जुबु– ४ सोलुखुम्बुकी मायालक्ष्छी राईका अनुसार सुनको मूल्य वृद्धि र प्रेम विवाहका कारण परम्परागत संस्कृति लोप हुँदै गएको हो । त्यस्तै हातमा लगाइने काँडेचुरा, नाकको बुलाकी र कानको माडबारी पनि परम्परागत गहना भएको पञ्चन सोलुखुम्बुकी ६९ वर्षीया मनमाया विकले भन्नुभयो – “आजभोलि बजारमा आएका विभिन्न थरिका गहनाले पुरानो गहनाको चलन नै हराएको छ, यस्तो गहना त पुरानो मान्छेले लगाउने पो हो त, अहिलेका युवतीलाई नाकमा नथी र कानमा रिङ भए पुग्छ । ” 

पुरानो चलनअनुसार मागी विवाह हँुदा केटीले आफूले लगाउने गहना भए मात्र विवाह गर्ने भनेपछि केटा पक्षले घरमा नभए पनि खेतबारी बेचेर होस् या साहुमहाजनसँग ऋण काढेर गहना बनाई विवाह गर्नुपर्ने बाध्यता थियो । सुनको उच्च मूल्य र प्रेम विवाहले नै परम्परागत गहना लोप हँुदै गएको स्थानीयवासी सोम निरौला बताउनहुन्छ ।