विनोद परियार
रुपन्देही,१ जेष्ठ
नवलपरासी स्वाँठि गाविस वनकट्टीका दुई दलित
महिलाले जातीय छुवाछुत सम्बन्धि उजुरी दर्ता गरेको एक महिना वितिसक्दा पनि
प्रहरीले कारवाही नगरेको गुनासो गरेका छन् ।
ब्रहमकुमारी इश्वरीय विश्वविद्यालयको इकाई सञ्चालन गरि बस्दै आएका
मनमायाँ परियार र लक्ष्मी परियारले तल्लो जात भनि गाली गलौज र अपमान गरेको
भनी गत चैत २४ गते जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा जातीय भेदभाव छुवाछुत तथा कसुर
र सजाय ऐन २०६८ अनुसार कारवाही गरि पाउँ भनि उजुरी दर्ता गरेका हुन् ।
उजुरी दर्ता भएको ३९ दिन वितिसक्दा पनि प्रहरीले कुनै पनि प्रकृया नथाल्दा
असुरक्षित भएको पिडितहरुको भनाइ छ । प्रहरीले जातीय छुवाछुतको घटनालाई
संवेदनशिल रुपमा लिनुपर्ने सरकारी निर्देशन रहेपनि विभिन्न वाहना बनाएर
कारवाही प्रकृया अगाडि बढाएको छैन् ।
स्वाँठीका स्थानीय निमबहादुर शाही र यमप्रसाद पाण्डे सहित १२ जना विरुद्ध प्रहरीमा उजुरी परेको छ ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय नवलपरासीका प्रहरी उपरीक्षक विष्णुहरी गौतमले
आफुहरुले पटक पटक सुनवल इलाका प्रहरी कार्यालयलाई पक्राउ गरि कारवाही
प्रकृयामा ल्याउन निर्देशन दिएपनि निर्देशन नमानेको बताउँनुभयो । प्रहरी
प्रमुखले निर्देशन नमानेको भनेपनि किटानी परेकाहरुलाई कारवाही प्रकृया
अहिलेसम्म थालिएको छैन् । पिडितहरुले पटक पटक प्रहरीलाई गुहार्दा पनि
सुनुवाई नगरेको पिडित मनमायाँ परियारले दुःखेसो पोख्नुभयो । उहाँले
आफुहरुलाई केटाकेटी लगाएर आश्रमा ढुङगा हान्न लगाउने,आश्रमभित्र रहेका
आँप,लिचि र फलफूल टिपेर जिस्काउने काम भइरहेको बताउँनुभयो । उहाँका अनुसार
आरोपितहरु प्रहरी कार्यालयमै आउने जाने गरेका छन् ।
राष्ट्रिय दलित आयोग, राष्ट्रिय मानव अधिकार आयोग उपक्षेत्रिय कार्यालय
बुटवलले समेत जातीय भेदभाव सम्बन्धि उजुरी दर्ता भएकाले तुरुन्त कारबाही
गर्न र घटनाको बारेमा के भइरहेको छ भनेर पत्राचार भएको छ । तर पनि प्रहरीले
प्रकृया शुरु भएको छ भनेर जवाफ पठाएको पाइएको छ । राष्ट्रिय मानव अधिकार
आयोग उपक्षेत्रिय कार्यालय बुटवलका मानव अधिकार अधिकृत चन्द्रकान्त
चापागाइले जातीय रुपमा भेदभाव गर्न नपाइने र यस्तो संवेदनशिल घटनामा
प्रहरीले प्रभावकारी भूमिका निर्वाह गर्न नसकेको आफुहरुसंग पनि पिडितको
गुनासो आएको बताउँनुभयो । उहाँले एकचरणमा पत्रमार्फत जानकारी लिएको बताउँदै
अब विस्तृत जानकारी लिइने जानकारी दिनुभयो ।
चैत १३ गते दुई जना महिलालाई तल्लो जात भन्दै गाली बेइज्जती र निकृष्ट
शब्द प्रयोग गरि गाली बेईज्जती गरेको पिडितहरुको जाहेरीमा उल्लेख छ । १८५
नम्बरमा उजुरी दर्ता भएको हो । प्रहरी उपरीक्षक गौतमले एकपटक फेरी सुनवल
प्रहरीलाई निर्देशन दिने र त्यसो हुन नसके जिल्लाबाटै खटिएर एकसाताभित्र
कारवाही गर्ने बताउनुभएको छ ।
नेपालमै पहिलोपटक १२ जना विरुद्ध जातीय भेदभाव कसुर र सजाय ऐन अनुसार
उजुरी दर्ता भएको यो पहिलो घटना हो । ऐन अनुसार दोषी प्रमाणि भए ३
महिनादेखि तीन बर्षसम्म कैद र एक हजार देखि २५ हजार रुपैयाँसम्म जरिवाना
हुनेछ । भगवती सामुदायिक बनको करिब १० कठ्ठाको क्षेत्रफलमा फैलिएको उक्त
क्षेत्रमा बर्षोदेखि बस्दै आएका उनीहरुलाई यसअघि पनि दुर्गामन्दिरको नाममा
पटक पटक दुई महिलालाई अपमान गर्दै आश्रम छाड्न दवाव दिने गरेका थिए ।
दलित आयोगद्धारा अनुगमन
राष्ट्रिय दलित आयोगले यो घटनाको स्थलगत अध्ययन गरेको छ । आयोगका
सदस्यद्धय सन्तोष परियार र श्रीबहादुर पासीले स्थलगत अध्ययन र प्रहरी
प्रमुखहरुसंग छलफल गरि कारवाही प्रकृयामा ढिलाई भइरहेको बारेमा बुझेको हो ।
आयोगका सदस्य सन्तोष परियारले राजनितिक दवाव र दलितको मुद्धाको बिषयमा
प्रहरीले चासो नदेखाएको पाईएको बताउँनुभयो ।
विहिबार परासीमा पत्रकार सम्मेलन गरि जातीय छुवाछुतको घटनालाई प्रहरी
प्रशाशनले ३९ दिन वित्दासमेत किटानी जाहेरी दिएकाहरुलाई कारवाही नथालेको
भन्दै आपत्ति जनाउनुभयो । बुधबार स्वाँठीमा घटनाको सत्यतथ्य बुझ्न जादा
आफुहरुलाई समेत स्थानीय प्रेम गुरुङको निर्देशनमा ढुङगा मुढा प्रहार भएको
बताउँनुभयो ।
“हामीलाई त ढुङगा प्रहार भयो पिडितलाई कस्तो होला ?” उहाँले भन्नुभयो ।
उहाँले प्ररी प्रमुखले एक हप्ताभित्रमा पक्राउ गरि कारवाही गर्ने
प्रतिबद्धता जनाएको बताउँदै एक हप्ताभित्रमा कारबाही नभए सवोच्चमा मुद्धा
लैजाने बताउनुभयो ।
No comments:
Post a Comment