म सानैदेखि चञ्चल स्वभावकी थिएँ । जोसँग
पनि बोल्थँे, हास्थेँ । त्यही स्वभावले मसँग धेरैले मित्रताको हात बढाउँथे ।
म स्वीकार गर्थें । कतिपय केटासाथी प्रेमप्रस्ताव राख्थे, तर म स्वीकार
गर्दिनथेँ । सोच्थेँ, अहिले प्रेम गर्ने वेला होइन, पढ्ने वेला हो । तर,
मान्छेको मन हो, सधँै एकै हुँदो रहेनछ । प्रकृतिमा घामले दिनलाई, जुनले
रातलाई, आकाशले धर्तीलाई अनि ढुंगाले माटोलाई गरेको माया देखेर हो या मेरो
उमेरको परिणाम, मलाई माया भन्ने शब्द प्यारो लाग्न थाल्यो । मलाई लाग्न
थाल्यो माया भन्ने नहँदो हो त संसारले यति लामो यात्रा तय गर्ने थिएन,
पहिले नै ध्वस्त भइसक्थ्यो, यसको अस्तित्व नै ‘माया’ भन्ने शब्दको छायामा
पर्छ भन्ने भावना पलाउन थाल्यो ।
त्यसैवेला काठमाडौं बसेर पढ्दै गरेका भीम
विश्वकर्मासँग मेरो भेट भयो । उनीसँगको भेट अरूसँगको भन्दा फरक लाग्यो ।
उनीलाई भेट्दा आफ्नोपन महसुस गरेँ । केही समयको अन्तरालमै हामी एक–अर्काका
लागि अभिन्न बन्यौँ । ममा उसको प्रेमिका मात्र नभई जीवनसँगिनी भएर जिउने
भावना पैदा भइसकेको थियो ।
यसरी हाम्रो निकटता बढेको पत्तै नपाई झन्डै
डेढ वर्ष भइसकेछ । त्यसवेलासम्म निर्बाध माया चलिरहेको हाम्रो यात्रामा
त्यतिखेर बाधा भयो, जब मेरो परिवारले उनको र मेरो प्रेमसम्बन्धबारे थाहा
पायो ।
समाजको कुप्रथा भनौँ या कुसंस्कार, एकले
अर्कोलाई सानो र ठूलो जातको दर्जा दिन्छ । उनी (जो मेरा असल प्रेमी हुने)
समाजले मेरो भन्दा सानो जात भनी वर्गीकृत गरेको जातिमा पर्छन् । यो कुरा
मेरो परिवारलाई पच्ने कुरा भएन, पचेन । मेरो परिवार हाम्रो
प्रेमसम्बन्धविरुद्ध खरो रूपमा उत्रियो । ‘उसलाई छोड्’ भन्दै परिवारबाट
ममाथि धम्की बर्सिन थाल्यो । मेरो परिवारले मलाई ‘ऊ हामीभन्दा सानो जातको
हो, ऊसँग नाता गाँस्नु भनेको हामी सानो हुनु हो, सम्बन्ध अगाडि बढाउँदै
लाने हो भने हाम्रो इज्जत जान्छ’ आदि भने । हुन त मेरो समाजमा अरू परिवारको
तुलनामा मेरो परिवार शिक्षित परिवारमा दर्ज थियो । तर, मेरै परिवारको यो
तरिका मन परेन ।
म उनको मायामा एकोहोरिइसकेकी थिएँ । मैले
उनलाई सानो जातको दखेकी थिइनँ । किनकि, उनी असल छन् । अनुशासित र मिहिनेती
छन्, साथै मलाई साँचो माया गर्छन् । उनको माया, गुण र व्यवहारको प्रभावले
होला, उनीविना बाँच्नै नसक्ने भएको थिएँ । उनको मायाकै कारण परिवारको धम्की
र अमानवीय व्यवहार पचाउन थालेकी थिएँ । मलाई मेरै परिवारका सदस्यले ‘तँ
ऊजस्तो सानो जातसँग जान्छेस् भने हामी तलाई मारिदिन्छौँ’ भनेरसमेत धम्की
दिए । मलाई ‘विष खाएर मर’समेत भने । ‘आत्महत्या गर्’ भनेर घाँटीमा पासो
लगाउन डोरीसमेत दिन्थे । कहिले ‘उसैलाई मारिदिन्छौँ’ भनेर धम्क्याउँथे ।
मलाई परिवारको धम्कीको वास्ता थिएन ।
परिवारको धम्कीले त हाम्रो माया झन् गहिरिँदै गयो । तर, यसले परिवार झनै
जल्दै गयो । मसँग झनै कठोर हुँदै गयो । मलाई दिनहुँ मानसिक तनाव दिइनु
सामान्यजस्तै भएको थियो । गाली सुन्नु मेरो दिनचर्या बनेको थियो । मैले
कहिल्यै शान्तिसँग बस्न पाइनँ । परिवारको तीव्र दबाबका बाबजुद मेरो अडान
यथावत् थियो, म उसलाई माया गरिरहेँ । अन्तत: परिवार मेरो विवाह अन्तै
गरिदिने निचोडमा पुग्यो र कथित ठूलो जातसँग विवाहको तयारी गर्न थाल्यो ।
तर, त्यो कुरा मेरो इच्छा, भावना र अनुमतिविपरीत थियो । त्यसैले म जसलाई
माया गर्थें, उसैसँग विवाह गर्ने निचोडमा पुगेँ ।
त्यसैले गत असार १६ गते दिउँसो १:०० बजे
घरबाट भाग्न बाध्य भएँ । जुन मेरो परिवार र समाजको इच्छाविपरीत थियो । तर,
आफूलाई माया गर्ने मायालुको साथ लागेर घरबाट निस्कँदा संसार जितेको महसुस
गरेँ । मलाई थाहा थियो, मेरो परिवारले हाम्रो सम्बन्धलाई स्वीकार गर्दैन,
त्यसैले म परिवार त्याग्न कस्सिएकी थिएँ । किनकि, मेरै परिवारले मलाई
स्वतन्त्रता दिएन, आफ्नो सोचेन, बन्धक बनायो ।
मैले जेलबाट निस्किएको कैदीझैँ स्वतन्त्रता
त महसुस गरेँ, तर परिवारले किन छाड्थ्यो र ? परिवारले हाम्रो खोजी गर्यो ।
हामीलाई भेट्न नसकेपछि मेरा दाजुहरूले भीमका आमा र सानो नाबालक भाइलाई
बहिनी अपहरण गरेको आरोपमा प्रहरी हिरासतमा पुर्याए र जसरी हुन्छ, हाम्रो
खोजी गर्न दबाब दिइयो । यसरी उनका भाइ र आमालाई प्रहरीले विनाकसुर हिरासतमा
राखेपछि हामी असार १८ गते महानगरीय प्रहरी वृत्त बालाजु गयौँ । प्रहरी
चौकीमा दुवैतर्फका मानिस आए । मलाई प्रहरीले सोधपुछ गर्यो । म आफ्नै
खुसीले आएकी हुँ, कसैको दबाबमा आएकी होइन भनेर आफ्नो वृत्तान्त सुनाएँ ।
मैले प्रहरीसामु बयान दिए पनि मेरा दाजुहरूले ‘सानो जातसँग गएर हाम्रो
इज्जत फालिस्’ भनेर प्रहरी चौकीभित्रै मलाई हातपात गरे । उनीहरूले बयान
फेर्न दबाब दिए, तर मैले आफ्नो अडान नछाडेपछि दाजु लक्ष्मण दुवाडीले ‘तँ
हाम्रा लागि मरिस्, विष खा’ भन्दै प्रहरी परिसरभित्रै विषको प्याकेट हातमा
राखिदिए । मलाई दाजुहरूले पिट्नुका साथै सबैसामु घृणित अश्लील शब्दसमेत
प्रयोग गरेर गाली गरे । मेरा आफन्तले पनि प्रयोग गर्न नमिल्ने शब्द मलाई
गाली गर्न प्रयोग गरे । त्यस्तो व्यवहारले मभित्र भएको उनीहरूप्रतिको
श्रद्धा हरायो ।
प्रहरी चौकीमा यति भएपछि असुरक्षाका बाबजुद
म भीमका साथ फर्किएँ । मैले सोचेँ– कानुनी रूपमा सहमति भयो, अब त स्थिति
सामान्य होला । तर, मेरो सोचाइविपरीत मेरा माइतीले भाडामा गुन्डा प्रयोग
गरेर उनको परिवारलाई ‘जसरी पनि हामी केटा–केटीलाई मारिदिन्छौँ’ भनेर दिनहुँ
दु:ख दिन थाले ।
त्यसपछि हामी फेरि भूमिगत जीवन बिताउन
बाध्य भयौँ । मैले सुनेकी छु– ‘मलाई उसबाट खोसेर आफ्नै जातको केटासँग
पठाइदिने रे । उपल्लो जातको केटाले मलाई लगेबापत चार लाख रुपैयाँ इनाम दिने
सम्झौता भएको छ रे ।
म मेरा माइतीलाई भन्न चाहन्छु– बिन्ती यो मिलनलाई नछुटाइदिनुस् । म पैसामा मोलमोलाइ गरेर बजारमा बेचिने खेलौना होइन ।
मेरो मनमा आज निकै प्रश्न खेलिरहेका छन्–
के मैले उसलाई माया गर्नु गल्ती हो ? के ऊ ‘सानो’ जात भएकैले मेरा माइती
मेरो मोलमोलाई गर्दै बेच्न चाहन्छन् ? २१औँ शताब्दीको वैज्ञानिक युगमा पनि
जातीय रूपमा यत्तिका समस्या झेल्नुपर्छ भने यसलाई के भन्ने ? यो देशमा
दलितले गैरदलितसँग या गैरदलितले दलितसँग प्रेम गर्न पाउँदैनन् ? हामीलाई
छुटाएर हाम्रो समाजले कस्तो सभ्यताको बाटो अँगाल्छ ?
मलाई त लाग्छ, अहँ कदापी अँगाल्दैन । मैले
आज जे गरेँ, सही गरेँ । त्यसैले मेरो परिवारलाई आग्रह गर्न चाहन्छु– म जहाँ
छु, जे गर्दै छु, यसमै खुसी छु, यही मेरो संसार हो । मेरो घर बिगार्ने
प्रयासमा नलाग्नुस् । सक्नुहुन्छ भने मलाई छोरी र उनलाई ज्वाइँ स्वीकार
गर्नुस् । सक्नुहुन्न भने यो मिलनलाई बिछोड गराउने प्रयासमा नलाग्नुस् ।
No comments:
Post a Comment